Konijnen zijn ontzettend lastige dieren om gezond te houden. Ze zijn erg snel van slag en laten problemen moeilijk zien omdat het natuurlijk prooidieren zijn.
Is mijn konijn ziek?
Niet elk symptoom is even herkenbaar. Weeg uw konijn daarom regelmatig. Gewichtsverandering is vaak al een goede aanduiding dat dat er iets mis is.
Afhankelijk van de grootte van het konijn is een keuken- of personenweegschaal hier geschikt voor. Hieronder lees je meer over hoe je pijn herkent bij je konijn(en) en de veel voorkomende ziektes bij konijnen heb ik ook even vernoemd.
Pijn herkennen bij konijnen
Konijnen met pijn laten vaak geen of weinig opvallend gedrag zien.
Wat kun je waarnemen als een konijn ziek is:
- Niet willen eten en/of drinken.
- Let er goed op dat je konijn poept!
Een konijn moet de hele dag door poepen, als je weinig of geen keutels ziet moet je aan een stilliggende darm denken. - Vieze ogen en/of vieze neus
- Kwijlen, natte bek of kin, door kiesproblemen
- Jeuk, ontstoken huid of korsten cq schilfers
- Ontstoken huid bij de anus door ontlasting en/of urine
- Diarree
- Sloom, stil in een hoekje zitten
- Een scheve kopstand
- Een verlamde of slappe achterhand
- Knarsetanden, erg onrustig zijn of juist langgerekt liggen van de pijn
Indien je een van deze symptomen waarneemt neem dan contact op met een konijnkundig dierenarts!!
Veel voorkomende ziekte
Baarmoederkanker konijn
Baarmoederkanker staat bovenaan de lijst van konijnenziektes. Dit is namelijk de meest voorkomende vorm van kanker bij het konijn. Een voedster van vier jaar of ouder heeft 50 tot 80 procent kans om deze vorm van kanker te krijgen. Daarom adviseer ik iedereen altijd om zijn voedster te laten steriliseren.
Symptomen van deze ziekte zijn bloederige uitvloeiing uit de vagina, pijn, bloed bij de urine en in een later stadium lusteloosheid, verminderde eetlust en benauwdheid.
Blaasklachten konijn
Ook blaasklachten vallen onder konijnenziektes. Sommige konijnen zijn namelijk gevoelig voor het ontwikkelen van blaasgruis en ontwikkeling van blaasstenen.
De urine heeft meestal een zand- tot kleiachtige consistentie vanwege het gruis en kan bloed bevatten.
Door de brandende urine zal de huid rond de geslachtsdelen geïrriteerd en ontstoken zijn. Urineren doet het konijn pijn en u kunt merken dat ze kleine beetjes en vaker zal plassen.
De eetlust vermindert en optillen aan de buik kan pijnlijk zijn.
Met een röntgenfoto is meestal te zien of het konijn blaasstenen heeft. Grote blaasstenen zijn vaak alleen chirurgisch te verwijderen.
Het calciummetabolisme en het calciumgehalte in de voeding van het konijn spelen een grote rol in het ontstaan van deze klachten.
Konijnen met een geschiedenis van blaasklachten moeten een calciumarm dieet krijgen. Dit dieet bestaat voornamelijk uit groenten en zo min mogelijk konijnenbrokken! Wat ik dus sowieso al aan probeer te raden om deze problemen te voorkomen.
Ook het hooi moet in deze gevallen calciumarm zijn. Timothyhooi is een grassoort dat zeer weinig calcium bevat en is voor dit dieet het meest geschikt.
Darmimmobiliteit(verstopping) konijn
Bij deze konijnenziekte komen de darmen stil te liggen. Dit betekent dat er geen voedsel meer wordt voortgestuwd. Dit kan komen door oorzaken zoals pijn, stoppen met eten, onvoldoende vezels of uitdroging. Dit is zeer gevaarlijk.
Bacteriën die zich in de darmflora van het konijn bevinden kunnen uitgroeien tot gevaarlijke aantallen. Ze produceren gifstoffen waar het konijn ziek van wordt. Er kan gasophoping ontstaan wat zeer pijnlijk is.
Darmimmobiliteit is een aandoening die zonder snelle behandeling binnen 24 uur dodelijk is! Daarom valt deze aandoening onder de konijnenziektes die snel behandeld moeten worden.
Symptomen zijn het steeds kleiner worden van de keutels of zelfs helemaal geen productie van keutels.
De precieze behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de darmimmobiliteit. Een röntgenfoto kan aantonen of er een blokkade in het maagdarmstelsel zit die de darmimmobiliteit veroorzaakt. En een kundig konijndierenarts kan het beste advies meegeven!
Gasvorming bij een konijn
Vanwege het gevoelige maagdarmstelsel van het konijn kan gas worden gevormd. Voedingsfouten, stress of infecties zijn mogelijke oorzaken. Je kunt merken dat:
- het konijn stil in een hoekje zit;
- niet wilt eten;
- een dikker buikje krijgt;
- gaat knarsetanden van pijn;
- de buik borrelt heel hard of is juist doodstil.
Eén van deze symptomen kan duiden op verschillende konijnenziektes, Bij meerdere symptomen duidt het op gasvorming, ook wel gasbuik genoemd, in het maagdarmstelsel. Dit is een zeer ernstige zaak waarbij het konijn binnen 24 uur zelfs kan komen te overlijden.
Bij één of meerdere van deze symptomen dient het konijn dan ook gelijk te worden behandeld!!
Diarree bij een konijn
Diarree kan veroorzaakt worden door voedingsfouten, zoals een te snelle overgang naar een ander voer, bedorven voedsel of te snel teveel groenvoer als ze dit niet gewend zijn.
Andere oorzaken zijn stress, parasieten, infecties of medicatie. De soort behandeling is dan ook afhankelijk van de oorzaak. Laat het konijn nakijken en breng eventueel ontlasting mee voor onderzoek op parasieten.
Gebitsproblemen
Het gebit valt ook onder konijnenziektes, omdat de tanden en kiezen van konijnen hun hele leven doorgroeien. En dit kan uitermate vervelend zijn als hier geen rekening mee gehouden word. Een konijn dat niet of minder eet, is verdacht van gebitsproblemen.
De snijtanden kunnen te lang zijn, maar ook de kiezen kunnen haken vormen die in de wang prikken of bruggen die over de tong groeien wat het eten sterk belemmerd. Dit is pijnlijk en het konijn zal stoppen met eten en mogelijk kwijlen.
Te lange tanden en kiezen moeten worden geknipt of geslepen en worden vaak veroorzaakt door slechte voeding. Voor meer informatie kun je kijken op https://www.dierengebit.nl/konijn/konijn-inleiding! en bij het kopje over voeding staat ook nog meer uitleg.
Encephalitozoon Cuniculi
E.Cuniculi behoort tot de besmettelijke konijnenziektes en is een eencellig organisme. De meeste symptomen zijn van neurologische(hersenen) aard. Hieronder vallen symptomen als:
- omvallen;
- scheve kop;
- ogen die snel heen en weer gaan;
- rondjes draaien;
- om de lengteas tollen;
- blaas- en nierproblemen;
- achterhandsproblemen.
Bij blaasproblemen kun je vaak geïrriteerde huid rondom het geslachtsgebied zien door het ongecontroleerd urineverlies. Veel drinken en veel plassen duiden op nierschade.
Met achterhandsproblemen bedoel ik zwakte, verlamming of ongecontroleerde bewegingen van de achterpoten. In sommige gevallen sleept een konijn met één of beide achterpoten en verdwijnt deze klacht plots als sneeuw voor de zon.
Andere symptomen zijn een ontstoken oogbol en/of andere oogproblemen.
E. Cuniculi is zeer besmettelijk voor andere konijnen en een konijn kan ook drager zijn zonder er ziek van te zijn.
Bij lage weerstand kan de E. Cuniculi zich vermeerderen en toeslaan. De sporen verspreiden zich via de urine en kunnen gedurende een maand in de omgeving overleven. Jongen worden via de moeder tijdens de dracht al besmet.
Ook als uw konijn geen klachten vertoond is het verstandig uw konijn minimaal één keer in zijn leven preventief te behandelen tegen E. Cuniculi.
Huidklachten bij een konijn
Huidproblemen worden meestal veroorzaakt door parasieten, zoals vlooien, luizen en mijten. Dit veroorzaakt jeukklachten en kan leiden tot wondjes en kale plekken.
Parasieten zijn eenvoudig te behandelen. Laat even testen of het hierom gaat.
Een andere oorzaak voor huidproblemen is schimmel. Deze is meestal te herkennen aan rode ringvormige, kale plekken. Dit is niet alleen besmettelijk voor andere dieren, maar ook voor mensen.
Om zeker te weten of het om een schimmel gaat kan microscopisch onderzoek of een schimmelkweek gedaan worden.
Luchtwegproblemen bij een konijn
Niezen, snotterige neus, benauwdheid of bijgeluiden tijdens ademhaling duiden op luchtwegproblemen.
Dit kan veroorzaakt worden door onder andere stoffige bodembedekking, sterke geurtjes, stress, tocht, kou maar ook door micro-organismen zoals de Pasteurella bacterie die het ‘snot’ veroorzaakt. Iets wat vaak voorkomt.
In veel gevallen kunnen luchtwegproblemen gaan leiden tot een longontsteking. Laat uw konijn daarom zo snel mogelijk nakijken als je iets ziet wat afwijkt. Een ernstig benauwd konijn is een spoedgeval!
Madenziekte (Myiasis)
Madenziekte komt met name voor in de warme maanden. Vliegen leggen eitjes in een bijvoorbeeld door ontlasting of urine bevuilde vacht of open wondjes van konijnen.
De maden die uit deze eitjes komen, eten je konijn letterlijk van binnen op! De maden moeten dan ook onmiddellijk worden verwijderd. Levensgevaar: madenziekte is een spoedgeval!!!!!
In het ergste geval is behandeling op dit punt namelijk al niet meer mogelijk en moet uw konijn ingeslapen worden. Ik raad daarom altijd preventieve behandeling aan. Houd met warme dagen toiletten en je konijn ook extra in de gaten!!
VHD, VHS of RHD bij konijnen
VHD staat voor Viral Haemorrhagic Disease, maar wordt ook afgekort met VHS of RHD 1+2(Rabbit Haemorrhagic Disease). Het zijn dodelijke en zeer besmettelijke virussen(varianten van elkaar), waartegen we preventief kunnen inenten. Wat ik dan ook altijd doe en uiteraard ook aanraad!
VHD wordt door het calicivirus veroorzaakt en kan direct en indirect overgebracht worden. Denk aan lopen in een besmet gebied en daardoor onder je schoenen. In aanraking geweest met een besmet konijn. Maar ook bijvoorbeeld een mug die steekt! De meeste met VHD-besmette konijnen sterven vaak binnen 24 tot 48 uur.